( 1076)گفت با امر حقم اشراک نیست |
|
گر بریزد خونم امرش باک نیست |
( 1077)راضیام من شاکرم من ای حریف |
|
این طرف رسوا و پیش حق شریف |
( 1078)پیش خلقان خوار و زار و ریشخند |
|
پیش حق محبوب و مطلوب و پسند |
( 1079)از سخن میگویم این ورنه خدا |
|
از سیهرویان کند فردا تو را |
( 1080)عزت آن اوست و آن بندگانش |
|
ز آدم و ابلیس بر میخوان نشانش |
( 1081)شرح حق پایان ندارد همچو حق |
|
هین دهان بربند و برگردان ورق |
اشراک: یعنی دخالت، شریک گشتن، انبازى کردن، مداخله نمودن مناسبتر مىنماید.
پسند: پسندیده.
از سخن مىگویم: یعنی جواب تو را می دهم، وگر نه من پیش مردم هم خوار و زار نمی شوم.
عزت آن اوست: اشاره است به وَ لِلَّهِ اَلْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ [1]
ز آدم و ابلیس: ابلیس تکبر کرد، از درگاه رانده شد. آدم توبه کرد، پذیرفته گردید.
شرح حق: از حق، مقصود اوصاف بارى تعالى است. (او نامحدود است صفات او نیز).
ورق بر گرداندن: در لغت نامه «دگرگون کردن» معنى شده، و در این بیت به قرینه بیت بعد، ورق به معنى حقیقت کار را نگریستن. ظاهر را رها کردن و به واقع اندیشیدن است. موسى (ع) با این سخنان اثر گفتههاى فرعون را از ذهن حاضران محو مىسازد.
( 1076) موسى (ع س) گفت من در امر حق شریک قرار نمىدهم اگر امر او باعث ریختن خونم بشود باک ندارم. ( 1077) من خیلى راضى و شکر گذار خواهم بود که در اینجا رسوا شده و در پیش خود داراى شرافت باشم. ( 1078) من ممنونم که پیش مردم خوار و زار و مورد ریشخند بوده و در پیشگاه حق محبوب و مطلوب و پسندیده باشم. ( 1079) این را بر حسب صحبت مىگویم و گرنه خداوند فردا تو را سیه رو خواهد کرد. ( 1080) عزت از آن خداوند و از آن بندگان او است نشان این گفته را از آدم و شیطان بجوى. ( 1081) شرح اوصاف حق مثل خود حق پایان ندارد پس ورق را بر گردان و دهان را بر بند.
حضرت موسی در جواب گفت: مندر کار مشیت الهی هیچگونه شرکت و دخالتی ندارم. اگر مشیت او چنین اقتضا کند که خونم ریخته شود، باکی ندارم. بنابراین تو نیز دعوت مرا از من مدان، بلکه فرمان اوست؛ دست از خصومت بردار. من طبق وظیفه جواب تو را میدهم؛ وگرنه من پیش خلق، خوار و زار نیستم، زیرا عزت و ارجمندی تنها به خدا و بندگان برگزیدهاش اختصاص دارد.
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |